Column Rolf: Het Pokerface van de Profvoetballer (2)

Als ik vraag: “Waarvoor komt U naar het stadion?”, dan antwoordt U waarschijnlijk: “Tja, voor de schoonheid van het spel. Voor mooie acties en fraaie doelpunten. Voor artiesten die creëren in plaats van afbreken.”

Geniepige Artiesten

Het rare is echter dat vrijwel alle artiesten ook een zwarte zijde hebben. Wat te denken van de karatetrap van Cantona, of de kopstoot van Zidane. Eigenlijk volledig in de landsaard van de Fransen, die erom bekend staan weliswaar creatief te zijn en technisch vaardig – maar die ook de eigenschap hebben dat als dingen te lang tegenzitten of als iets hen ergert, er dan in het hoofd iets knapt.

Ook onze vaderlandse sterren hebben daar wel last van gehad. De stijlvolle en gracieuze Marco van Basten werd wereldwijd gezien als een ‘sieraad voor het voetbal’ – en terecht natuurlijk. Maar dat weerhield hem er niet van om de houterige verdediger Pascal Plovie middels een bewuste, welgemikte elleboogstoot volledig knock-out te doen gaan. De armetierige Belg had de gehele wedstrijd lang aan het shirt gehangen van onze ster, of gepoogd hem het bewegen onmogelijk te maken via geniepige tikjes, shirtjes vasthouden en wat dies meer zij. Met een gezicht zo glad als een aal beantwoordde de superspits dit geëtter van de Club Brugge verdediger middels een ijskoude aanslag. Na afloop van zijn schanddaad en de als gevolg daarvan overhandigde rode kaart, verliet Van Basten het veld met de handjes gespreid en kalme onschuld op het gelaat – hiermee het schizofrene karakter van de Ster nog maar eens benadrukkend. Overigens verraste zijn tegenstander van weleer later nog met de opmerking dat hij de elleboog van Van Basten juist een ‘grote eer’ had gevonden, en zelfs ‘het hoogtepunt uit zijn carrière’. Het feit dat Plovie als eenvoudige schoffelaar de grote San Marco uit zijn evenwicht had weten te brengen… tja, dat woog voor hem ruimschoots op tegen de kaakbreuk, het bloedverlies en het langdurige bezoek aan het ziekenhuis.

Ook de ‘voetballende balletdanser’ Dennis Bergkamp was niet vrij van zonden. Temidden van zijn pirouettes, intelligente steekpassjes en wonderschone doelpunten zaten ook momenten waar het been net eventjes te lang bleef staan, waar hij op de tegenstander doorging met open kicks, en zelfs het uitdelen van een enkele kopstoot hier en daar was Dennis the Menace niet vreemd. De zwarte zijde van de ster dus, die er vaak mee wegkwam door zijn brave image. Maar wie net iets beter keek zag toch vooral een man die op de weinige keren dat hij eens uitdeelde, dit pleegde te doen op extreem geniepige wijze.

De Vrienden van de Scheidsrechter

Had U er ook altijd zo’n hekel aan op school? Elke klas had wel één of twee van die piskindjes – kleine kutkinderen die heulden met de leraar om zo een voorkeursbehandeling te krijgen. Geen lieden van wie ik vaker hun etui van tafel heb gegooid dan juist dit soort gastjes! Ze zaten altijd op de voorste rij, hadden altijd braaf hun huiswerk gedaan, en na ieder uur gingen ze nog ‘gezellig’ even napraten met de leraar. Bah – wat had ik een tyfushekel aan die gasten!

Maar ook in het voetbal zijn er genoeg van dit soort figuren. (Om niet te zeggen: Te veel.) Van die achter-de-ellebogen huichelaars die reeds bij het begin van de wedstrijd aan het oor van de referee zitten te likken, die te pas en te onpas de arm om zijn schouder leggen, en die bij de toss nooit verzaken als er moet worden gelachen om de domme, obligate grap die de nerd in het zwart te berde brengt.

En ik moet zeggen: Het werkt! Om scheidsrechter te willen worden voldoet iemand meestal aan enkele van de volgende persoonlijkheidskenmerken: Hij is gewoonlijk de sukkel van de buurt, kan geen vrouw versieren, werd bij gymnastiek altijd als laatste gekozen, en heeft gewoonlijk de kop van een zuurpruim – danwel het lichaam van een scharminkeltje. Met andere woorden: Het betreft hier mannen die bovengemiddeld vaak op het schoolplein zijn afgeranseld, of die hun eerste extase beleefde rond hun 27^e toen een oerlelijk mokkel hen van de maagdelijkheid afhielp. (Om in ruil hiervoor de rest van het leven door ditzelfde mokkel opgedragen te krijgen de vuilniszakken op tijd buiten te zetten. Een gebrek aan autoriteit thuis dus van onze fluitende nietsnut, dat vanzelfsprekend op het voetbalveld moet worden goedgemaakt met de bijbehorende overdaad aan machtswellust.)

Tja, waarom zou iemand graag vrienden willen zijn met dit soort kanslozen? Wel, omdat ze de fluit hanteren natuurlijk – en dus kunnen beslissen over winst en verlies. Wetende dat de man in het zwart zijn hele leven vooral is afgezeken en beschimpt, is er een kleine maar significante groep voetbalspelers die hiervan probeert te profiteren door zich voor te doen als ‘Vriend van de Scheidsrechter’. Drie voorbeelden hiervan: Mark van Bommel, Edgar Davids en onze goede vriend Lothar Matthäus. Het zal duidelijk zijn dat we het hier dus hebben over mannen die het zeer achter de ellebogen hebben, en die hun vriendschap dus vooral veinzen om weg te komen met een overdaad aan overtredingen (Bommel), schandelijke doodschoppen (Edje) of schwalbes (Lothar).

En hoezeer ik eigenlijk dit gedrag verfoei – het werkt wel. Matthäus werd dan weliswaar altijd uitgekotst door het grote publiek (en dan vooral door het publiek met enig rood-wit-blauw bloed in de aderen), maar in de wedstrijd werd hij toch altijd beschermd door de man in het zwart – die als er ook maar enige twijfel was steevast het voordeel gaf aan de doortrapte Duitser. Ook onze vaderlandse Pitbull Edgar Davids wist zich op deze wijze jarenlang staande te houden. Pas op het eind van zijn carrière, toen hij soms het tempo niet meer kon bijbenen en de net-te-late-vliegende-tackles steeds frequenter werden, verloor hij langzaamaan de steun van de referees. Ze hadden gewoon net iets te vaak zijn boze blik gezien na een ‘eerlijke’ doodschop, en meer en meer doorzag men dat er hier geen echte vriendschap speelde – maar toch vooral een zakelijke poging om in het veld net iets meer leeway te krijgen.

Ook de meest gehate speler van Nederland, Mark van Bommel, heeft dit probleem. Dat hij door het grote publiek toch vooral wordt gezien als ‘Duitser’ of ‘matennaaier’, dat hoeft in het veld helemaal geen probleem te zijn. Immers, zo heeft zijn evenknie Lothar Matthäus zich jarenlang staande kunnen houden! Het probleem bij (de door mij overigens zeer gewaardeerde) Bommel is dat hij gewoon iets te vaak uit zijn rol valt. Een echte vriend zou ook zonder problemen één of twee foute beslissingen van de scheidsrechter moeten kunnen accepteren, en Mark is hierbij helaas net iets te snel verongelijkt. Als hij dat ietsjes kan aanpassen, en ook na een paar verkeerde ingooien of een ten onrechte gegeven vrije trap in staat is de kneus in het zwart over de bol te aaien… Nou, dan zal hij nog meer dan nu ongestraft kunnen blijven schoppen, schmieren, duiken, trappen en jennen. En zo zijn wedstrijden eindigen met maximaal geel of zelfs een blanco sheet – in plaats van het voortijdig douchen dat hem nu iets te vaak ten deel valt.

Zeg, net als die kutkinderen op school die dan toch gewoon net dat zesje kregen van de leraar, in plaats van de onvoldoende die ze eigenlijk verdienden. Bah!

aanjtwit