Column Rolf: What Goes Up, Must Come Down

De recente terugval in populariteit van het poker lijkt voor sommigen te zijn gekomen als een verrassing. Geconfronteerd met de verwachting dat er slechts sprake zou zijn van een kortstondige hype, claimden enkele insiders dat poker zich een vaste plaats zou hebben verworven tussen andere belangrijke / relevante sporten. (Danwel spelen, voor wie poker niet als een sport wenst te zien.)

Mij heeft deze teruggang in populariteit echter allerminst verbaasd. Sterker, ik was juist verrast dat poker überhaupt, zomaar uit het niets, ineens zo populair bleek! Totaal niet passend binnen het tijdsbeeld van verregaande individualisering, en al helemaal niet omdat poker toch behoort tot de groep van ‘kaartspelen’ – met bijbehorende connotatie van stoffigheid / oude-mannerig / achterhaald. Je verwacht toch niet dat zo’n ‘oud’ spel dan temidden van alle nieuwe ontwikkelingen (ok, misschien inderdaad wel mede op basis van deze ontwikkelingen) ineens een revival ondergaat?

Volkomen dus tegen mijn verwachting in werd poker enige jaren geleden een hype onder jongeren. En iedereen die maar enigszins betrokken was bij het spel heeft daarvan kunnen profiteren! (Zij het als goede speler, als interessant figuur voor de media of als iemand die buiten de tafel een graantje kon meepikken als commentator, verslaggever of iets dergelijks.)

Maar what goes up, must come down. De laatste tijd komen er geen nieuwe pokerprogramma’s meer bij, dalen deelnemersaantallen bij toernooien, en zijn de schappen met pokerboeken verruild voor meer gewilde producten. Zoals gezegd: uiterst logisch naar mijn mening, ook puur vanuit economisch perspectief. En alles terug te voeren op twee hoofdredenen: het vertrouwen is minder geworden, en er is simpelweg minder te verdienen.

Vertrouwen minder

Laten we het rijtje maar af gaan, te beginnen bij de sites:

• T6. Met veel bombarie aangekondigde site dat de grote sites als Stars, Full Tilt en (destijds) Party wilde challengen. Aantrekkingskracht voor de spelers: mooie overlays. Eindresultaat: site is verdwenen, helaas bovendien met het geld van veel spelers.
• Absolute. De site die sowieso altijd al een slechte naam had vanwege cheating affaires & het kunnen zien van de hole cards van andere spelers. Lekken in de beveiligingssoftware werden bovendien structureel ontkend door de verantwoordelijken. Kopje onder gegaan op Black Friday.
• Full Tilt. Eén van de meest solide sites. Profiteerde van de problemen van het beursgenoteerde Party met het niet mogen hebben van Amerikaanse spelers & de strenge regels wat betreft het funden van de spelersaccounts. Nam in het kielzog van Stars destijds een grote vlucht, en werd gezien als een ‘veilige haven’. Echter, de recente ontwikkelingen / onthullingen hebben een flinke deuk gegeven in dit vertrouwen – en wat er gaat gebeuren met de player funds is tot op de dag van vandaag onzeker.

Kortom: zeker ook als je de vele andere (kleinere) sites in ogenschouw neemt die ofwel failliet zijn gegaan danwel overgegaan in een andere site, weten pokerspelers één ding zeker: wat sites zelf ook beweren – echt 100% zeker is ons geld nergens.

Maar ook wat betreft de internetbanken die moeten zorgen voor de aan- en uitvoer van geld is veel onzekerheid:

• Pa[Pa]l. Was eerst de tussenpersoon voor online pokerspelers; de snelste, veiligste en ook voordeligste manier om ons geld van en naar de pokersites te verplaatsen. Toen probeerde de Amerikaanse overheid ineens (en met succes) deze geldstromen af te sluiten / te verbieden. Voeg daarbij de grote problemen van Pa[Pa]l met valse phishing mailtjes, en het was duidelijk: dit was niet de nuttige & betrouwbare partner waar pokerspelers op hoopten.
• Neteller. Al snel maakte iedereen de overstap naar Neteller, en dat is tot op de dag van vandaag de meest gebruikte internetbank voor pokeraars. Maar ook hier was het geld nooit 100% veilig. Want steeds bleef de dreiging “mag het wel?”, mede door de grote focus van naties om deze geldstromen af te sluiten. En toen ook nog de founders van Neteller in de gevangenis terecht kwamen, wisten pokeraars zeker: ook bij Neteller kunnen we geen al te grote bedragen aanhouden, net zo min dus als op de pokersites. (Misschien m.u.v. het uiterst solide, en goed gerunde, PokerStars. Alhoewel zelfs zij direct na Black Friday toch eventjes wat problemen leken te hebben met het verzorgen van de snelle & ongelimiteerde cashouts waar spelers recht op hebben.)
• Moneybookers. Altijd een lastige optie geweest. Veel verhalen over problemen met de beveiliging (hacks), en ook hier mochten op een gegeven moment directe betalingen naar sites niet meer.

Daarbij komt nog dat op alle sites de transactiekosten ook niet gering zijn. En direct uitbetalen naar bankrekeningen draagt ook weer hoge kosten met zich mee, vooral ook vanwege de wisselkoersen USD/EUR en andersom. (Plus, voor sommigen is deze optie nog extra nadelig omdat dit uiterst openbare transacties zijn, met mogelijk dus een bezoekje van de Belastingdienst als gevolg. Terecht natuurlijk in geval van winnende spelers – maar misschien wat minder terecht als het gaat om een verliezende speler die eens een keer wat geld wil uitcashen.) En het zal duidelijk zijn dat het van grootste belang is voor spelers om dit soort transacties te beperken – omdat ieder wisselkoersverlies en elke gemaakte transactiekosten direct afgaat van de eventueel behaalde verdiensten.

Er is minder te verdienen

Wat mij meteen brengt bij de tweede hoofdreden voor de terugloop van de populariteit van het pokerspel: er is voor spelers tegenwoordig een stuk minder te verdienen dan pakweg een paar jaar terug. Enkele redenen hiervoor:

• Minder sponsordeals voor de spelers zelf. Poker op TV is niet de hit geworden die is gehoopt. Bovendien zijn er beperkingen aan de hoeveelheid reclames die sites mogen maken. Voeg daarbij dat de prime targets voor reclame (nieuwe gebruikers) allemaal in recente jaren wel al zijn bereikt / wel al eens hebben gepokerd / wel al accounts op sites hebben geopend, en het zal duidelijk zijn: sites zijn niet zo heel happig meer om spelers te sponsoren. Ook vanuit ‘andere’ potentiële sponsormarkten dan alleen de sites is de bereidheid om geld te investeren in poker(spelers) gering te noemen.
• Dit houdt in: ook minder sponsordeals voor slechte pokerspelers die hun verdiensten dan weer kunnen rondstrooien richting de betere spelers. Alle deals voor sexy mevrouwen, sporters of bekende personen (om maar een paar groepen te noemen) hebben zowel nationaal als internationaal gezorgd voor een mooie influx van vers geld – en in sommige gevallen ook dood geld. Zowel in live als online toernooien & cash games verschenen nu soms niet heel goede pokerspelers op het toneel, terwijl de inzetten toch vrij stevig waren. Pokeraars dus die nauwelijks kans hadden tegen de betere spelers, die zo wat ‘easy money’ konden oppikken. Maar nu zowel het aantal als de omvang van deze sponsordeals beperkt zijn, betekent het voor de ‘gewone’ spelers dat er wat minder makkelijk te grinden is. (Danwel te bumhunten.)
• Slechte spelers konden moeilijker storten in VS. Dat wil zeggen: alle Amerikanen konden de laatste jaren moeilijker storten. Maar omdat de winnende Amerikaanse pokeraars hier gewoonlijk wel een oplossing voor wisten te vinden, waren het vooral de slechte Amerikanen die afhaakten. Immers, een vis wil direct kunnen storten zonder moeilijkheden. En wanneer dit te lang duurt of moet gaan via allerlei illegale constructies, hoeft het voor de meeste van hen niet meer. Dan gaan ze wel iets anders doen!
• Leercurve is korter. Mede door de beschikbaarheid van video instructie sites is break-even of licht +EV spel voor vrijwel iedereen binnen handbereik. Zeker nu er steeds minder vissen zijn (zie boven), en zeker ook in combinatie met de nog steeds niet dalende rake, heeft de aanwezigheid van deze sites geleid tot:
• Niveau hoger / minder te winnen. Het is ook gewoon een soort natuurlijke evolutie. Bij het opengaan van de markt veel vissen, en veel easy money. Als dan iedereen gaat roepen hoe ongelooflijk makkelijk er te verdienen is als pokerspeler, gaan steeds meer jonge pokeraars zich hierop richten. Gevolg: het niveau wordt hoger, en de vissen hebben steeds minder kans om te winnen. Die gaan dan minder snel opnieuw storten, waardoor steeds vaker de goede spelers gedwongen worden om tegen elkaar te spelen, danwel op lagere limieten te gaan zoeken naar wat softere games – die mede door hun aanwezigheid als gevolg dan ook weer een stuk minder soft worden. Als dan ook nog de politiek denkt greep te willen krijgen op de pokergelden, juist op een moment dat de mooie tijden eigenlijk al voorbij zijn / de hype allang over is, dan is het duidelijk. Minder te verdienen, niveau hoger, kosten hoger. Niet goed!

Al sluitpunt – ik noemde het al even – is er dan ook nog de politiek die een sterkere greep probeert te krijgen op het pokerspel, zowel nationaal als internationaal:

• Invoering kansspelbelasting. Het was een doorn in het oog van de politiek dat veel jonge spelers zo veel geld verdienden met poker (danwel claimden te verdienen met poker), zonder hierbij op enige wijze belasting af te dragen. De in november 2008 ingevoerde Kansspelbelasting, met daarbij volgend ook nog belastingen met terugwerkende kracht, heeft de money flow binnen de pokerwereld een flinke slag toegebracht. Zowel live als online 29% KSB, geen aftrekposten, alles op maandbasis, en zelfs geen aftrek van buy-ins bij live toernooien. Het is allemaal uiterst pittig & rigide, en met weinig inlevingsgevoel in de dagelijkse praktijk van het pokerspel, of enig inzicht hoe klein de marges voor de winnende spelers eigenlijk zijn.
• Strenge, soms unfaire regels. Als de Belastingdienst meent vijf jaar terug te mogen gaan in de tijd om niet betaalde belasting te innen, dan heeft men de wet aan haar zijde. Echter, men heeft geen gelijk als men dit meent te mogen doen volgens later opgestelde voorwaarden (de spelregels gedurende het spel wijzigen dus), of door dingen te vragen waarvan men weet dat pokerspelers daar redelijkerwijs nooit aan kunnen voldoen. (Gedetailleerde boekhoudingen, bewijzen van soortgelijke betaalde KSB door buitenlandse casino’s, etc.) Zeker omdat de BD zelf enige jaren terug nog geen flauw benul had of poker überhaupt wel belast zou moeten zijn, is het uiterst ongepast om dan korte tijd later pokerspelers te confronteren met eisen & regels die destijds op nog geen enkele wijze nodig waren, danwel verlangd werden.
• De Nederlandse staat beschouwt online poker officieel nog steeds als ‘illegaal’. Maar heft er vervolgens wél belasting over! Die combinatie kan natuurlijk niet. Gelukkig lijkt – mede onder invloed van de PokerBond en allerhande lobbypartijen – in de politiek men zich er steeds meer van bewust dat de huidige praktijk verre van redelijk is. Maar dat doet er niet aan af dat deze voor pokerspelers uiterst onplezierige situatie tot op de dag van vandaag nog steeds voortduurt.
• Onzekerheid over de toekomst. Iedereen die zich beroepsmatig ergens mee bezighoudt, wil graag zekerheid over de toekomst. Winnende (of bijna-winnende) pokeraars zijn hierbij geen uitzondering! Maar van de kant van de politiek is nog geen enkele duidelijkheid welke kant alles opgaat, en is in principe alles nog mogelijk: feitelijk alles variërend van vrijgeven/legaliseren tot verbieden/monopoliseren. En daarbij zijn dan natuurlijk niet alleen de nationale regels van belang, maar vooral ook de internationale regels – incl. mogelijke wetgeving m.b.t. belastingen, stortingen etc. Het is precies dit soort onzekerheid dat ervoor heeft gezorgd dat steeds meer spelers denken: “moet ik nog wel mij blijven richten of poker – of zal ik misschien toch mijn tijd wat anders (lees: nuttiger) gaan besteden?” En of dit nu het primaire doel is geweest van de politieke inspanningen of niet: resultaat is dat alle twijfelaars tegenwoordig niet meer pokeren, of in ieder geval een stuk minder – met een verdere teruggang van de populariteit als gevolg.